…czyli o przestępczości elit

Poniższym wpisem chcemy Państwu przybliżyć problematykę tzw. White Collar Crimes. W dalszych wpisach poruszymy konkretne przypadki tego typu naruszeń i przykłady dotyczące reprezentacji w sprawach karnych przedsiębiorcy.

Charakter prawa karnego skupia się zazwyczaj na tym, żeby poprzez sankcje doprowadzić do „zemsty” społeczeństwa na przestępcy. Oczywiście sprawy takie często są medialne – nie możemy zapominać o sprawach Zdzisława Marchwickiego, Bogdana Arnolda, czy Samuela Nowakowskiego. Niemniej jednak, w ostatecznym rozrachunku, klasyczne prawo karne jest jedynie środkiem odwetowym, który przynosi Państwu tylko straty związane z koniecznością przeprowadzenia dochodzenia lub śledztwa, procesu i ostatecznie utrzymania sprawcy.

Czym są White Collar Crimes?

Począwszy od lat 30 ubiegłego wieku powstała jednak teoria tak zwanych przestępstw białych kołnierzyków (ang. White Collar Crimes), które zostały zdefiniowane jako niezgodne z prawem zachowanie lub zachowania popełniane bez użycia środków fizycznych, cechujące się działaniem z ukrycia lub działaniem podstępnym w celu osiągnięcia pieniędzy lub korzyści biznesowych. Z punktu widzenia Państwa, a zatem i państwowych organów śledczych, te przestępstwa stanowią jeden z ciągłych priorytetów ścigania w związku ze skalą ich szkodliwości i częstotliwość zdarzeń.

Wskazać przede wszystkim należy, że White Collar Crimes dokonywane są nie przez osoby z marginesu społecznego (jak zazwyczaj ma to miejsce w przypadku klasycznych przestępstw), a przez biznesmenów i osoby dobrze sytuowane. Powoduje to istotny argument dla Państwa w zakresie ścigania tych przestępstw. Oprócz samego charakteru sankcyjnego Państwo może od tych osób uzyskać kwotę grzywny czy też zwrot utraconych korzyści majątkowych w związku z dokonanym przestępstwem, które często bywają znaczne.

To właśnie aspekt finansowy powoduje, że przestępczość „białych kołnierzyków” znajduje się w priorytetach organów ścigania.

Jakie przestępstwa zaliczamy do white collar crimes?

Zagadnienie White Collar Crimes jest zagadnieniem niezwykle trudnym. Warto choćby wskazać szereg przestępstw gospodarczych kwalifikowanych jako znajdujących się w tej grupie, są to m.in.:

• oszustwa kapitałowe i ubezpieczeniowe
• wyłudzenia kredytów i dotacji
• wyłudzanie zwrotu podatku od towarów i usług (VAT)
• pranie pieniędzy
• działanie na szkodę spółki i jej wierzycieli

Jak widać przestępstwa z tej grupy nie stanowią zwykłych zdarzeń jak w przypadku klasycznego przestępstwa. W przypadku napaści rabunkowej przecież zestawiamy jedynie zdarzenie z przepisem prawa i wyrokujemy.

Przykłady white collar crimes

White Collar Crimes są jednak szczególnymi przestępstwami gospodarczymi. Samo postępowanie karne ma tu jedynie charakter wtórny. Jest wynikiem dokonanego naruszenia na gruncie innej ustawy, a także biegłej znajomości funkcjonowania realiów podatkowych, gospodarczych i cywilnoprawnych.

Warto wskazać tutaj na popularny ostatnim czasy przykład dotyczący rzetelności fakturowania:

Art. 62. § 1. KKS Kto wbrew obowiązkowi nie wystawia faktury lub rachunku za wykonanie świadczenia,
wystawia je w sposób wadliwy albo odmawia ich wydania, podlega karze grzywny do 180 stawek dziennych.

Sam dokument faktury nie sprawia, że możemy stwierdzić, że faktura ta została wystawiona prawidłowo czy nie. Wymaga to zestawienia jej z wymogami przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, a także w niektórych przypadkach zestawienia z odpowiednim rozporządzeniem.

A może faktura została przez organ zakwestionowana, bo któryś z uczestników transakcji jest podmiotem biorącym udział w tzw. „karuzeli finansowej”? Ale czy to wyklucza prawidłowość fakturowania czynności na gruncie przepisów VAT? Czy doszło do naruszenia przepisów i uszczuplenia należności publicznoprawnej, a może jedynie należy wystawić korektę?

Ściganie przestępstw białych kołnierzyków

Zarzut z grupy przestępstw białych kołnierzyków nie stanowi jedynie prostej analizy faktów, a wymaga wielowątkowej weryfikacji prawnej sytuacji podejrzanego lub oskarżonego. Dlatego też do ścigania tych przestępstw często delegowane są odpowiednie instytucje w tym zagadnieniu się specjalizujące jak np. urzędy skarbowe. Warto także zauważyć, że sam zarzut może mieć także rolę tzw. „straszaka”, aby skłonić podejrzanego do złagodzenia swego stanowiska.

Działalność Obrońcy w sprawach white collar crimes i reprezentacja w sprawach karnych przedsiębiorcy także wymaga wyboru odpowiedniej taktyki i biegłości w szerokiej gamie przepisów, oraz znajomości realiów finansowo-prawnych i gospodarczych. W przypadku zapotrzebowania na prowadzenie takiej sprawy zachęcamy Państwa do kontaktu z naszą Kancelarią w Katowicach. Oferujemy pełen profesjonalizm i doświadczenie w tego typu postępowaniach prowadzonych na Śląsku i nie tylko.